Content on this page requires a newer version of Adobe Flash Player.

Get Adobe Flash player

Τα Ταφικά Έθιμα στη Νεολιθική Ελλάδα και Ανατολία

 

ΠΡΟΛΟΓΟΣ


Ο στόχος αυτής της μελέτης είναι η συγκέντρωση των δεδομένων σχετικά με τα ταφικά έθιμα της Νεολιθικής στην Ελλάδα και στην Ανατολία (Μ. Ασία). Αν και συχνά αποσπασματικά ή περιορισμένα σε αριθμό, είναι χρήσιμα ως βασική γνώση για την αντίληψη του θανάτου από τους πρώτους γεωκτηνοτρόφους και για το πώς αυτή εξελίχθηκε. Τα νεολιθικά ταφικά έθιμα προέρχονται από ανάλογες συνήθειες της Παλαιολιθικής και της Μεσολιθικής, στις οποίες παραπέμπει αυτή η μελέτη όποτε κρίνεται σκόπιμο.

Τα γεωγραφικά όρια της μελέτης περιλαμβάνουν τα σύνορα της σύγχρονης ελληνικής επικράτειας, εφόσον και πρακτικά δεν υπάρχουν στοιχεία πέρα από τη νότια Μακεδονία και είναι σχεδόν ανύπαρκτα τα σχετικά δεδομένα από τη Θράκη. Στην Ανατολία έχει χαραχτεί μια φανταστική γραμμή, που ξεκινά από τη θάλασσα και την οροσειρά του Ταύρου, περνά ανατολικά από τις πηγές του Άλυος ποταμού και φθάνει από τα βουνά στον Εύξεινο Πόντο, χωρίζοντας έτσι την χερσόννησο της Μ. Ασίας (Ανατολίας) από την υπόλοιπη Ασία. Κρίθηκε σκόπιμο να ενταχθεί και η Κύπρος στην ενότητα αυτή, πρώτον λόγω των γεωγραφικών της συντεταγμένων και δεύτερον λόγω των βεβαιωμένων επαφών της με τη Μ. Ασία και σε άλλα πολιτισμικά πεδία.

Το κείμενο συμπληρώνεται από γεωγραφικούς χάρτες χρονολογικούς πίνακες, πίνακες με τα υπάρχοντα δεδομένα και φωτογραφίες. Η χρονολόγηση συζητείται σε ειδικό κεφάλαιο.

Η δυσκολία και συχνά η αδυναμία να γίνουν ολοκληρωμένες στατιστικές οφείλεται στο ότι η βιβλιογραφία είναι περιορισμένη και, ως εκ τούτου, σημαντικές πληροφορίες ανύπαρκτες.

Θεωρήθηκε αρκετά σημαντική η υπογράμμιση των ορίων της γνώσης μας σχετικά με κάποιους τομείς, καθώς και η διατύπωση ορισμένων συμπερασμάτων που απορρέουν από την πρακτική και ίσως μεταφυσική αντίληψη του θανάτου στη Νεολιθική. Η τυπολογία της μελέτης αποτελεί περισσότερο μεθοδολογική προσπάθεια με στόχο την απομόνωση ορισμένων βασικών σημείων παρά την διατύπωση κάποιας συγκεκριμένης θεωρίας.

Ανέκαθεν οι αρχαιολόγοι είχαν την τάση να ερευνούν για επιρροές ανάμεσα σε οικισμούς ή περιοχές. Ωστόσο, είναι πολύ δύσκολο να προσδιορίσει κάποιος ένα «εισαγόμενο» πολιτισμό σε κάποια ηπειρωτική περιοχή όπου τα πολιτισμικά σύνορα είναι συχνά ασαφή, σε αντίθεση με ένα νησιωτικό πολιτισμό, όπου η σχετική του απομόνωση επιτρέπει μια καλύτερη αντίληψη της εξέλιξής του.

Οι συγκρίσεις με σύγχρονες πρωτόγονες φυλές δεν αποτελούν ιδιαίτερο κεφάλαιο της μελέτης, διότι ο κύριος στόχος της είναι τα αρχαιολογικά δεδομένα παρά η ψευδαίσθηση της αναβίωσης του παρελθόντος μέσα από απλά εθνογραφικά ανάλογα.

Πρόλογος | Εισαγωγή | Συζήτηση και Συμπεράσματα | Εικόνες